Başta Afyonkarahisarlı kadınlarımız olmak üzere bütün Anadolu Kadınlarına selam ve sevgi ile…
Her yıl 8 Mart günü dünyaca kutlanan Dünya Kadınlar Günü bir farkındalık yaratmak amacıyla ortaya çıksa da Türk kültüründe kadın tarih boyunca kendisine verilen önem ve haklarıyla dikkat çekmiştir. Türk toplumlarında kadınlar sosyal ve ekonomik hayatta aktif rol oynamışlardır.
Anadolu’nun iç batısında bir kavşak noktası ve doğuyu batıya, kuzeyi güneye bağlayan tabiî bir kapı konumunda oluşu Afyonkarahisar’ı, tarih boyunca hep değerli kılmıştır. Birçok medeniyete ev sahipliği yapan ilimiz kültürlerin, uygarlıkların harman olduğu bir şehir. Afyonkarahisar denilince zafer, termal, mermer ve lezzetin yanında aynı zamanda zengin sözlü ve yazılı halk kültürü, sanat ve edebiyat akla geliyor. Sayısız kültürel eseri bulunan şehrimizde yaşamış üç kahraman kadının bu topraklardaki destansı hayat hikâyesini hatırlatmak istedim bu 8 Mart Emekçi Kadınlar gününde.
Anadolu’da kadın denince fedakâr, özverili, sabırlı, çilekeş kadın akla gelir hemen. Afyonkarahisar ise saydığım bu özelliklere ek olarak güzel, çalışkan, becerikli, güler yüzlü kadınlara “Pek Kadın” denir. Böyle kadınları “Kadınana” diyerek yüreklendirir.
Bizleri bambaşka ufuklara geçmişin, tarihin derinliklerine götüren Anadolu’nun her bir karışı, nice kahraman Türk kadınının destansı hikâyeleri ile doludur. Kurtuluş savaşı tarihine adını yazdıran; Kara Fatma; kocası cephede, kendisi henüz 20 yaşında bir gelinken, kardeşini henüz şehit vermişken, ‘’Vatansız bebem yaşayamaz’’ diyerek 3 aylık bebeğini geride bırakıp Aziziye Tabya’sını savunmaya koşan Nene Hatun. Vatandaşları uyandırıp hatta şaha kaldıran Halide Edip... Fransızlara karşı yapılan savunmada, Türk askerlerine destek vererek zafere büyük katkı sağlayan Tayyar Rahmiye, ömrü cephelerde savaşan babasının yanında geçen, henüz 12 yaşında onbaşı rütbesini alan Nezahat Onbaşı… Yavrusunu kara, soğuğa, dona karşı sadece sarılarak koruyan battaniyesini cephaneye saran kendisi donarak şehit olan Şerife Bacı hayırlı bir evlat doğurarak adını dünyaya duyuran Mustafa Kemal Atatürk’ün annesi Zübeyde Hanım ve daha saymakla bitmeyen nice yiğit Anadolu kadını, tarihine kahramanlığıyla, cesaretiyle, fedakârlığıyla yazdırmıştır. Bu kadınlar bizim analarımız, örnek aldığımız bizim kadınlarımız…
Daha da gerilere gidersek her şehre nasip olmayan, kadınlardı Kadınanalar. Babaları Anadolu Selçuklu Sultanlarından III. Alaeddin Keykubat tarih sahnesinden sessizce geçip giderken kızları Melek Peyker Sultan, Naime Gevher Sultan, Şahrah Asiye Sultan, Moğol baskısı yüzünden Konya’dan Afyonkarahisar’a kaçıp geldiler, burada Kadınana olup isimlerini; Karahisar-ı Sahip şehrinin dağlarına taşlarına, ovasına kazıdılar bir daha çıkmayacak şekilde sonsuza dek.
Gönüllerde iz bırakacaklardı, suyun akıp geldiği gibi derin oyuntular bırakarak, izi kalacaktı dağlarda. Dağlar; delinen, kazılan kayalar, taşlar, taşkın akan derelerin, yer altında saklandığı dehlizler, mezar olarak açılan topraklar şahitti Kadınanaların yaptıklarına… Bir vali gibi, bir belediye başkanı gibi, imarına, mimarına bütün varlıkları ile kadın eli değdiren, hizmet eden Kadınanalar, örnek kişilikleri ile de öncü olmuşlardır. Selçuklu Sarayında gördükleri derin bilgi, görgü, kültür ve medeniyeti yaşadıkları şehre taşımışlar, İslami ve insani değerleri halka aktararak nesiller boyu unutulmayacak kadınlar olarak tarihteki yerini almışlardır.
Kadınanaları temsilen yapılmış heykelin görüntüsünü, Kale ve Zafer Anıtının görüntüsüyle birleştirirken, son olarak Afyonkarahisar halkı için çabalayan üç Kadınana’nın aziz hatıralarını gönüllerine sığdıran; efsaneleri ile yaşatan, minnet, rahmet ve dua ile anan vefakâr Afyonkarahisar halkına unutulmamak dileği ile selam gönderiliyordu…
Bugün de Valisi, Belediye Başkanı kadın olan ilk ve tek şehir olma özelliği taşıyan, kadınanalar tarafından yönetilen, Kadınana ruhunu günümüze yansıtan şanslı bir şehir Afyonkarahisar. Bu günleri en iyi bir şekilde değerlendirip güzel geleceğe taşıyacak tarihi misyonu yüklenen bu iki kadınanamızı da yürekten selamlıyorum.
Afyonkarahisar Yazarlar ve Şairler Derneği tarafından (Afyaşad) 2025 yılında da gelenekselleştirdiği Yılın Kadınanalarını seçmiş, bu listeye beni de almışlar. Kendilerine teşekkür ederken bütün kadınlarımızın 8 Mart Dünya Kadınlar Gününü kutluyorum.
