Afyon Emirdağ ilçesinin 12 km. doğusunda bulunan Amuriye antik kenti bölgesinde, 5 bayanın hilafet çağrısı yapması ve konunun sosyal medyada geniş yer tutması gözleri Amuriye (Ammuriye) antik şehrine çevirdi...

Peki Amuriye Antik Kentinin tarihte ne önemi vardır, bayanlar neden burada hilafet çağrısı yaptı?.. Emirdağ'da bulunan Amuriye Kalıntılarınnı seçimi özel olarak mı planlandı?.. 

Afyon haber olarak araştırdık...
İşte o sorunun cevabı...

TDV İslam Ansiklopedisinin ve wikipedia'nın "Ammuriye" Maddesine göre Emirdağ Amuriye Antik Şehri be kalıntıları şöyle anlatılıyor:
 

"Eski Yunanca ve Ortaçağ Yunancasında 'Amorion' şeklinde anılagelmiştir. Arap/İslam kaynaklarında "Ammuriye" ya da "Amuriye" şeklinde geçer.

Halkın “Hergan Kale” dediği Ammûriye (Amorion) Kalesi,Afyon ili Emirdağ ilçesi sınırları iiçinde bulunur. Rivayete göre ilk defa Zenon (474-491) tarafından kurulmuştur. Mes‘ûdî ise Anastasius zamanında (491-518) inşa edildiğini yazmaktadır. Ammûriye, İslâm’ın ilk devirlerinden itibaren İstanbul’un fethi için gelen müslüman ordular tarafından kuşatılmış ve 49’da (669) Yezîd’in İstanbul seferi sırasında fethedilmiştir.

Fakat daha sonraları zaman zaman elden çıkmış, sonunda Abbâsî Halifesi Mu‘tasım döneminde 838’de kesin olarak zaptedilmiştir. Mu‘tasım şehri yıkmış ve yeniden inşa etmişse de 931’de Tarsus emîri tarafından tekrar tahrip edilmiştir.

Bu tarihten sonra Ammûriye giderek önemini kaybetmiştir. Yeri uzun zaman bilinmeden kalan şehrin harabeleri, XIX. yüzyılda seyyah Hamilton’un araştırmaları sonunda Afyon Emirdağ’ın (Aziziye) 12 km. kadar doğusunda Hamzahacılı ve Hisar köylerinin yakınında ortaya çıkarılmıştır."

Amorium'la ilgili önemli tarihler şu zaman çizelgesinde belirtilebilir:[1]

MÖ 333 : Büyük İskender'in Anadolu'dan geçişi
MÖ 133 : Yeni kurulan Roma Asya eyaletine Amarium'un katılması
MÖ 133–27 (yak.) : Amorium'da bir tasra şehri darphanesinin kurulması ve Amorium damgalı sikkelerin bastırIlmaya başlanması.
MÖ 27 – MS 14 : İlk Roma İmparatoru Augustus'un saltanat yilları. Amorium kentinin isminin belgelerde ve yazılarda ilk defa görülmesi.
211-217 : Amoriom darphanesi damgalı, bilinen en son sikkeler.
330 : İmparator I. Konstantin tarafından Konstantinopolis'in Roma İmparatorluğu merkezi olarak yeniden kurulup ilan edilmesi.
431 : Amorium Piskoposu Ablabios'un Efes'te yapılan Birinci Efes Ekomenik Konsil'ine katılması.
451 : Amorium Piskoposu Mysterios'un Kadıköy'de yapılan Kalkedon Konsili'ne katılması.
480 (yak.) : Amorium şehir surlarının Bizans İmparatoru Zeno döneminde yapılmaları.
600 (yak.) : Anastasiopol (Telmessos) Piskoposu ve sonradan Aziz olarak kabul edilen Skyeon'lu Theodore'un Amorium'u ziyaret ettiğinin müridi Yorgi tarafından yazılan bu azizin hayatını anlatan kitapta bahsedilmesi.
641 : Anadolu'nun ilk defa Dört Halife'den Ömer döneminde Arap orduları tarafından hücuma uğraması.
644 : Tarihe geçen Amorium kentine kadar gelen ilk Arap akını.
668 : Amorium'un ilk Emeviler halifesi I. Muaviye döneminde akıncı Arap orduları tarafından ele geçirilmesi. Sonradan Bizans orduları tarafından geri alınmıştır.
692 : Amorium Piskoposu Theodoros'un II. Justinianos tarafından Konstantinopolis'te toplanan ve sadece Doğu Roma İmparatorluğu'nda bulunan piskoposların hazır bulunduğu Trullo Konsili adı verilen konsil toplantılarına katılması.[2]
717 : Emeviler Arap ordularının Mesleme bin Abdülmelik komutasında Konstantinopolis'i kuşatmaya giderken Amorium'u kuşatmaları. Çok geçmeden imparatorluğu gasp edecek olan general III. Leon tarafından çeşitli saibeli yollardan bu şehrin Araplar eline geçmesinin önlenmesi.
741/42 : İmparator V. Konstantinos'un Artabasdos'un imparatorluk tahtını gaspı sırasında "putkıranların" büyük çoğunlukta olduğu Amorium'a sığınması.
787 : Amorium Piskoposu Theodosios'un İkinci İznik Konsili'ne katılması.
796 : Abbasiler halifesi Harun Reşid ve Bizans İmparatoriçesi İrini döneminde yapılan Arap-Bizans savaşlarından birinde Abbasi ordularının Amarium kapılarına gelmeleri ama şehri ellerine geçirmeden geri dönmeleri.
820–829 : Amorium'lu ve "Amoriyan Hanedanı" veya Frigya Hanedanı kurucusu II. Mikhail'in Bizans İmparatoru olarak saltanat dönemi.
820–829 : II. Mikhail'in oğlu ve "Amoriyan veya Frigya Hanedanı"'ının ikinci imparatoru olan Theofilos'un Bizans İmparatoru olarak saltanat dönemi.
838 : Abbasi Halifesi Mutasım'in büyük Anadolu seferinde şehrin iki hafta süren kuşatılması ve 23 Eylül'de Arapların eline geçerek talan edilip yakılması.
840 : Abbasiler Halifesi Vasık döneminde, Tarsus'ta Araplar elindeki Hristiyan köleler (bunlar arasında Amarium fethinde alınan köleler) ile Bizanslılar elindeki müslüman kölelerin mübadele edilmesi.
842–867 : Theofilos'un oğlu olan ve "Amoriyan veya Frigya Hanedani"'indan üçüncü imparator III. Mikhail'un Bizans İmparatoru olarak saltanat dönemi.
843 : İkonaların kullanılmasının ve bunların kutsal görülüp ikona resimlerine dini saygı gösterilmesinin tamamıyle serbest bırakılması.
845 : Abbasiler Halifesi Vasık döneminde, Ortodoks Kilisesi'nin "din şehitleri bilimi"'ne göre Abbasilerin 838de Amorium fethinden sonra köle olarak Irak'a Samarra'ya götürülen 42 Amorium şehri ileri geleninin Hristiyanlığı terk etmeyip İslam dinini kabul etmemeleri dolayısıyla idamı ve Ortodoks Kilisesi tarafından "Amorium'un 42 şehidi" adı anılıp sonradan aziz ilan edilmeleri.
859 : Amorium Piskoposu Theofilos'un Roma'ya Papa I. Nicholas'a elçi olarak gönderilen Konstantinopolis Patriği Photios'a refekat etmesi.
931 : Bizans İmparatoru VII. Konstantinos döneminde yapilan Arap akinlarindan Tarsus Emiri tarafından yapılan akın Amerium kapılarina kadar geldi.
1071 : Malazgirt Meydan Muharebesi Selçuk Sultanı Alp Arslan'ın Bizans İmparatoru IV. Romanos Diogenes'e galip gelmesi ve Turklerin Anadolu'ya girmelerinde bir dönüm noktası.
1073 : Kutalmışoğlu Süleyman Şah'in Büyük Selçuklu Devleti hükümdarı Sultan Melikşah tarafından "Sultan-ı Rum" adı ile bağımlı bir devlet hükümdarı olmasının kabulu.
1077 : Kutalmışoğlu Süleyman Şah ülkesinin özerkliğini ilan edip İznik merkezli bağımsız bir devlet olarak Anadolu Selçuklu Devleti'ni kurması.
1097 : Birinci Haçlı Seferi ordularının Anadolu'dan geçmeleri.
1110 :Konya'nin Anadolu Selçuklu Devleti'nin başkenti olması.
1116 : Amorium'un Selçuklu idaresi altında bulunduğuna dair bir kayıtın, hâlen incelenmiş olan tarihi belgelerde, ilk defa yazılı olarak bulunması.
1516 : Osmanlı Devleti arşivlerindeki, günümüze kadar incelenmiş belgelerde ilk defa "Hisarcık" (Amorium'un yeni ismi) yerleşkesinin isminin bulunması.
1836 : William Hamilton'un 20 Eylül'de Hisarcık veya Amarium Höyüğü'nü ziyareti
1892 : Günümüzde Hisarköy olarak anılan yerleşkenin harp muhacirleri için kurulması.
1987 : Oxford Üniversitesi üyesi Prof. R.M.Harrison idaresindeki bir arkeoloji grubunun Amerium harabesinde kazılara başlamak önce ilk araştırmaya başlaması.
1988 : İngiliz Arkeologları idaresinde Amarium harabelerinde sistematik kazıların başlaması.
1988-2010 : Entegre Amerium arkeolojik kazılarının devam etmesi.