Sandıklı Kılandıras Testisi Yeniden Gün Yüzüne Çıkıyor: Gençler Kültürel Miras İçin Sahada!..
Afyonkarahisar Dumlupınar Bilim ve Sanat Merkezi öğrencileri, Sandıklı’nın Karadirek köyünde yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalan Kılandıras Testisi ve çömlekçiliğini yeniden canlandırmak için önemli bir projeye imza attı. TÜBİTAK 2204-A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması kapsamında yürütülen çalışmada öğrenciler, bölgenin son çömlek ustası Ali Kavak ile bir araya gelerek kültürel mirasın kaybolmaması için saha araştırmaları yaptı.
“Bu Hazinemiz Yok Olmak Üzere”
Tarih öğretmeni Muhammet Öztürk danışmanlığında çalışmalarını sürdüren öğrenciler, Karadirek köyünde yıllardır çömlekçiliği ayakta tutmaya çalışan Ali Kavak’ı ziyaret etti. Kılandıras Testisi’nin Afyonkarahisar için önemli bir kültürel miras olduğunu vurgulayan öğrenciler, testinin üretiminin neredeyse tamamen durduğuna dikkat çekti.
Proje öğrencisi Kübranur Başbunar, testinin yok olma tehlikesine işaret ederek şunları söyledi:
“Ali Kavak amca Kılandıras Testisi’nin son ustası. Köyde çömlekçiliği sürdüren başka kimse kalmamış. Kendisi de 2005’ten bu yana üretim yapmadığını söylüyor. Oysa bu testi eskiden Türkiye genelinde talep gören özel bir üründü. Bu hazinemiz yok olmak üzere.”
Son usta Ali Kavak ise yıllarını verdiği mesleğin bugün geldiği noktayı şu sözlerle anlattı:
“Benden sonra testiyi yapacak kimse yok. Bu testinin toprağı sadece Karadirek’te bulunur. Böyle sağlam, kırmızı bir toprak başka yerde zor bulunur. Çamuru günlerce yoğurur, bekletir, öyle şekillendirirdik. Kılandıras kadar dayanıklısını hiç görmedim. Yıllarca çok farklı yerlere sattım.”
Projeye İlgi ve Kurumsal Destek Artıyor
Proje öğrencilerinden Gökçe Nil Özgür, yürütülen çalışmaların yetkililer tarafından ilgiyle karşılandığını ifade ederek şu bilgileri paylaştı:
“Projemiz hakkında sayın valimizi bilgilendirdik. Sandıklı Belediye Başkanımızla görüştük ve büyük destek aldık. Önümüzdeki günlerde Afyon Kocatepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi ile iş birliği yapacağız. Bu konuda yeni gelişmeleri paylaşacağız.”
Kılandıras Macerası Kitap Olacak
Bir diğer proje öğrencisi Ecem Dilara Durgut, sadece saha araştırmasıyla değil, kültürel hafızayı da yeniden inşa etme hedefiyle çalıştıklarını belirtti:
“Eski fotoğrafları, gazete kupürlerini topluyoruz. Testide kullanılan toprağın kimyasal analizini yaptırdık. Ayrıca Kılandıras Macerası adlı bir kitap hazırladık ve bastırmak istiyoruz. En büyük hedefimiz eğitimler sonrası Sandıklı’da Kılandıras çömlekçiliğini yeniden canlandırmak.”
“Şehrin Desteğini Bekliyoruz”
Dumlupınar Bilsem öğrencileri, yürüttükleri Kılandıras Testisi – Çömlekçiliği Kültürel Miras Projesinin Afyonkarahisar’ın değerlerini geleceğe taşımak için büyük önem taşıdığını belirterek, şehirdeki kurum ve vatandaşlardan destek beklediklerini ifade etti.
Yüzlerce yıllık geçmişe sahip Kılandıras Testisi, bu gençlerin çabasıyla yeniden hayat bulma yolunda ilerliyor.
