Erdal Akar konferans salonunda gerçekleştirilen panelin moderatörlüğünü  AKÜ Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Bölüm Başkanı Yrd. Doç. Dr. Ayşe Aydın yaptı. Panel öncesi konuşma yapan Aydın, Rusya Devletinin kurulduğu andan itibaren tarihi emelleri içerisinde Güney’e inme ve sıcak denizleri ele geçirme gibi bir politikasının olduğunu ifade etti. 19. yüzyılda Güney Kafkasya’dan sıcak denizlere inme politikasını gerçekleştirebilmek için Rusların harekete geçtiğini söyleyen Aydın, “Akdeniz’e ulaşmak için bu sefer rota değişikliği yapmışlardır. Kars’tan İskenderun’a inecekler buradan bir koridor oluşturacaklar ve bu koridoru Güney’e inmek için kullanacaklar. 29 Ekim 1914’te Ruslar Karadeniz sahillerini bombalamaya başlayacak. 1 Kasım 1914’te de Rusların Türk sınırını geçmesiyle Kafkas Cephesinde 4 yıl devam edecek olan savaş başlayacaktır. Türk ordusu ilk başta Ruslara karşı önemli bir başarı elde edecekler. Daha sonra ise Başkomutan Vekili Enver Paşa Aralık 1914’te cepheye gelecektir. 22 Aralık 1914’te de Sarıkamış Harekatı başlayacaktır” diye konuştu.

 

Sarıkamış Türk taarruzunun önemli hedeflerinden biri

 

Kafkas Cephesinin Askeri-Siyasi Gelişmeleri ve Harekatın Sonuçları başlıklı sunumu gerçekleştiren Okt. Gülden Yürektürk ise Sarıkamış’ın küçük modern bir garnizon kenti ve Kafkas Cephesindeki en önemli stratejik noktalardan birisi olduğunu söyledi. Yürektürk, “Bu sebeple Osmanlı Ordusunun Rus kuvvetlerini yok etmek amacıyla 22 Aralık 1914 tarihinde başlattığı taarruz sırasında çarpışmalar daha ziyade bu küçük kasaba etrafında yoğunlaşmıştır. Bu taarruz tarih sayfalarına bu kasaba etrafında yoğunlaştığı için Sarıkamış Harekatı adıyla geçmiştir” dedi. Sarıkamış’ın Türk taarruzunun en önemli hedeflerinden biri olduğunu ifade eden Yürektürk, “Bu kasaba Aras vadisinde konuşlanmış durumda bulunan Rus ordusunun ana lojistik üstüdür. Sarıkamış’ın önemli nokta olması Rusya’nın bu noktada çok az sayıda asker bırakmış olması Sarıkamış’ı bir hedef haline getirmiştir. Stratejik olarak Enver Paşa’nın yapmaya çalıştığı şey doğrudur. İklim koşullarının sertliği, kurmaylarının kendi arasındaki sıkıntılar bu süreci etkilemiştir. Enver Paşa’nın asıl hedefi düşmanı hazırlıksız olarak yakalamak ve ortadan kaldırmak suretiyle savaş dışı bırakmaktır” diye konuştu.

 

“Enver Paşa vatansever gözü kara milliyetçi bir insan”

 

Kafkas Cephesi ve Sarıkamış Harekatında Enver Paşa başlıklı sunumu yapan Okt. Talat Koçak ise son dönemde İttihatçılar genelinde Enver Paşa özelinde çok ağır ithamların yapıldığını ifade etti. Koçak, “Enver Paşa dediğimiz adam Trablusgarp elden çıktığı zaman İtalyan işgaline girdiği zaman bir avuç arkadaşıyla Trablusgarp’a geçmiş orada halkla birlikte İtalyanları sahil kesiminden içeri sokmamış vatansever, gözü kara milliyetçi bir insandır. 1. Balkan Savaşında mağlup olmasaydık belki de Enver Paşa İtalyanlara karşı da başarılı olacaktı. Enver Paşa döndü. 1. Balkan Savaşında kaybettiğimiz Edirne’yi kurtardı. Bu dönemde ittihatçılara karşı haksız ithamlar yapılıyor. Bu adamların da elbette hataları var” dedi.

 

Panel soru-cevap ile sona erdi.