Afyon Kocatepe Üniversitesi (AKÜ) Fen Bilimleri Enstitüsü ve Fen-Edebiyat Fakültesi tarafından “Anket Araştırmalarında Cevaplanmama Nedenleri ve Cevaplanmama Yanlılığının Tahminlere Etkisi” konulu konferans ile “Ülkemizde İstatistik Biliminin Geleceği” konulu söyleşi, 10 Mayıs 2013 tarihinde ANS Kampusü 1. Eğitim Binası Abdullah Kaptan Konferans Salonunda gerçekleştirildi. Ortadoğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Öğretim Üyesi Prof. Dr. H. Öztaş Ayhan’ın verdiği konferansa üniversitemiz öğretim elemanları ile öğrenciler büyük ilgi gösterdi.
ODTÜ Öğretim Üyesi Prof. Dr. H. Öztaş Ayhan istatistik biliminin öneminden de bahsettiği konferansında istatistik biliminin diğer bilim dallarıyla interdisipliner şekilde çalıştığının da altını çizdi. Prof. Dr. Ayhan, konferansında “Anket, aslında bir araçtır. Bir form şeklinde düşünebilirsiniz. Bir araştırma yapmak istiyorsunuzdur. Bu araştırmanın amacına yönelik olarak amaç ve alt amaçlarını karşılayan sorular hazırlarsınız ve bunları belirli bir sıralama içinde artarda sunduğunuzda anket oluşur. Anket sözcüğü aslında çok eski bir sözcük. 1950’li yıllardan itibaren kullanılan bir sözcük. Bugünlerde anket kelimesini kullanmıyoruz. Soru kâğıdı diyoruz buna. Anket ile soru kağıdı aslında aynı şey. Fakat form ile anket arasında bir fark var. Anket hazırlanırken bazı bilimsel bilgilere ihtiyaç olduğu kadar, bazı sanatsal yönlere de ihtiyaç var. Hazırlama tekniği ve görsellik açısından özellikle. Mesela bazı web araştırmalarında hazırlanan anketlerin sanatsal tarafı da var. Anketin konuşma dilinde hazırlanması gerekmekte. Karşınızdaki kişiye uygularken sohbet havasında, konuşur gibi uygulanmalı. Form gibi sıkıcı olmuyor. Soruları hazırlarken ilgisiz şeyleri sormamaya özen göstermek gerek. Soru kâğıdının insan mantığına ve söyleşi mantığına uygun bir mantığı var. Akıcılığının olması gerek. Anket bir araçtır. Sosyal bilimlerde başka veri toplama araçları da vardır. Odak grup çalışmaları da bir sosyal bilimler çalışmasıdır. Anketle değil de toplantıyla yapılabilir” dedi. Prof. Dr. Ayhan iyi bir anket hazırlamak için dikkat edilmesi gerekenleri de açıklayarak, sözlerine şöyle devam etti: “Elimizde bir kitle var. Bu kitle bir ülke olabilir, bir bölge olabilir, bir şehir olabilir. Buradan bir örnek çekiyoruz. Çekilen örnekle ilgili bireylerle görüşme yoluyla edindiğimiz bilgileri ankete dolduruyoruz. Bu kapsam içerisinde örnekleme teknikleri dediğimiz bilgileri bilmeniz gerekiyor. Yani temsili örnek dediğimiz, kitleyi tamamen temsil eden bir örnek üzerinde çalışmamız gerekiyor ki, istatistiksel olarak bu örneği genelleyebilelim.”
Konferans, Prof. Dr. Öztaş Ayhan’ın, öğrencilerin ve bilimsel çalışmalarında anket yöntemini kullanan öğretim elemanlarının sorularını yanıtlamasıyla son buldu. İstatistik bilimi ile ilgili bilgiler de veren Prof. Dr. Ayhan istatistik biliminin geleceği ile ilgili söyleşide de İstatistik Bölümü öğrencilerinin sorularını yanıtladı.
Prof. Dr. Öztaş Ayhan Kimdir?
İstanbul Üniversitesi’nde 1969 yılında lisans, İskoçya Aberdeen Üniversitesi’nden 1974 yılında bilim uzmanlığı ve Britanya Wales Üniversitesi’nden 1978 yılında doktora derecesini aldı. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü’nde 1979-1986 döneminde öğretim görevlisi olarak çalıştı. 1986 yılında ODTÜ İstatistik Bölümüne yardımcı doçent olarak atandı ve aynı yıl doçent oldu. ODTÜ İstatistik Bölümünde1992 yılından beri profesör olarak görev yapmaktadır. 1990-1993 yılları arasında Devlet İstatistik Enstitüsü Başkan Danışmanlığı yaptı. ODTÜ İstatistik Bölümü’nde uzun yıllar Bölüm Başkan Yardımcısı ve Bölüm Başkanı olarak idari görevlerde bulundu. Uluslararası İstatistik Enstitüsü’ne 1995 yılında üye olarak seçildi. Uluslararası Anket Araştırmaları Derneği’nin yönetim kurulu üyesi olarak görev yaptı. Ayrıca 2007-2009 döneminde ise Türk İstatistik Derneği’nin başkan yardımcılığı görevinde bulundu. Örnekleme teknikleri ve araştırma metodolojisi konularında 12 kitap çıkarmıştır. Araştırma monografı ve aynı alanda 60’tan fazla ulusal ve uluslararası makale yayınlamıştır. Akademik kariyeri süresince 33 adet lisansüstü tez yönetmiştir.