Afyon Kocatepe Üniversitesi(AKÜ), manda Eti ve sütünün İtalya’daki gibi marketlerde satılabilmesi için proje çalışması başlattı. Zafer Kalkınma Ajansı(ZEKA) tarafından yüzde 50’si hibe olarak desteklenen bir milyon 275 bin liralık proje doğrultusunda, İtalya’daki modern manda çiftliklerinin bir benzeri üniversite çiftlik alanında inşa edilecek. Burada yapılacak ıslah çalışmalarının ardından et ve süt verimi en yüksek, yetiştirilmesi en cazip olan manda nesli üreticiye tavsiye edilecek. AKÜ Veteriner Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Emine Hesna Kandır, proje doğrultusunda İtalya’ya giderek çiftlikleri incelediklerini söyledi. 650 baş manda barındıran 30 yıllık çiftlikleri incelediklerini belirten Kandır, tesislerin oldukça modern, hayvanların et ve süt verimlerinin de çok yüksek olduğunu gördüklerini kaydetti. Türkiye’deki mandalara oranla süt verimlerinin 4 kat fazla olduğunu anlatan Kandır, Türkiye’deki mandaların süt verimlerinin 5 litrenin üzerine çıkmadığını, bu nedenle ıslah çalışması yapılması gerektiğini kaydetti. Kandır, şu değerlendirmede bulundu: “İtalya’da mandaların etlerini, sütlerini marketlerde görmeniz mümkün. Hayvanları, besleme düzeyleri de çok yüksek. Devlet de ciddi teşvik veriyor. Bizde de bu şekilde bir piyasa oluşursa, getirisi artarsa ve teşvik verilirse vatandaş talep eder. Yani 5-10 yıl içinde belirli bir piyasaya ulaşabilir. Böylece mandanın etini ve sütünü pazarlama imkanı ortaya çıkar.” Afyonkarahisar’da 5 bin civarında manda varlığı olduğunu belirten Kandır, hayata geçirecekleri projeyle hem mandanın verimliliğinin hem de ürün çeşitliliğinin artırılmasının hedeflendiğini anlattı. ÇİFTLİKTE BİLİMSEL ÇALIŞMALAR DEVAM EDİYOR AKÜ Veteriner Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Emine Hesna Kandır, üniversitedeki çiftlikte mandalar üzerinde bilimsel araştırmaların sürdüğünü ifade ederek, süt veriminin artmasıyla piyasaya farklı mandıra ürünleri sunulabileceğini belirtti. Emine Hesna Kandır, İtalya’da 650 başlık 30 yıllık çiftlikler bulunduğunu aktararak, şöyle devam etti: “Organizasyonları, barınakları oldukça modern bir ortam. Ürettikleri sütü kendileri işleyip satıyorlar. İtalya uzun yıllardır bu işle uğraşıyor. Mandaları 9 kilodan 22 kiloya kadar süt üretebiliyorlar. Oldukça yüksek verimi var. Ekonomik olarak ciddi getiri sağlıyor. İşletmelerde ürüne çeviriyorlar. Türkiye’de manda Eti marketlerde satılmıyor, çok tüketilmiyor. Manda Eti şu an için bizim mutfak kültürüne yakın değil. Şu an sadece yüzde 30 sucukta kullanılıyor.” Kandır, üniversitede Diyarbakır, Çorum, Bandırma ve Afyonkarahisar gibi dört bölgeden getirilen 200 baş kadar manda sayısı olduğunu dile getirdi. Kandır, şunları söyledi: “Üniversitemizde 1962 yılından kalan eski bir tesisimiz var. Biz aldığımız yüzde 50 hibe desteği ile modern bir tesis kuracağız. Bunun için de İtalya’da 3 modern manda yetiştiricilik işletmesi gezilerek, incelemelerde bulunuldu. Kurulacak modern manda tesisi için gerekli bilgileri aldık. Çalışmalara başladık. Tesis 18 ay sonra bitmiş olacak. Sonuçta manda yetiştirileceğini teşvik etmeyi, mandacılığı sürdürülebilir hale getirmeyi, kaliteli damızlık üretmeyi ve bunları halkla paylaşmayı amaçlıyoruz.” Kandır, Eti ve sütü oldukça değerli olan mandanın üniversitelerin çalışması, devletin teşvik sistemiyle piyasada hak ettiği değere ulaşacağına inandığını ifade etti. Mandanın sığıra göre daha dayanıklı olduğunu dile getiren Kandır, kolay kolay hasta olmadığını; etinde, sütünde, antibiyotik kalıntısı bulunmadığını vurguladı. Kandır, organik doğal yapısıyla insan sağlığı açısından son derece faydalı olduğunu sözlerine ekledi. (cihan)
