Ülkemizde 0-4 yaştaki bebek ve çocuk ölümlerinin sebepleri arasında Akut Solunum Yolu Enfeksiyonu (ASYE), 1.sırada yer almaktadır. Özellikle Pnömoni ( Zatürre) 0-1 yaş bebek ölümlerinin % 48,8’i; 1-4 yaş çocuk ölümlerinin % 42,1’ini oluşturmaktadır. Sağlık Bakanlığı ve Hacettepe Üniversitesi işbirliğiyle yapılan Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırmaları verilerine göre ASYE görülme oranı; eğitimi olmayan annelerin çocuklarında % 35, sigara içen annelerin çocuklarında %31 daha fazladır. Görüldüğü gibi sigara içen kişi, kendisine verdiği zararın yanında çevresine ve bu bir anneyse, çocuklarına verdiği zarar da büyüktür. Bebek ve çocuk ölümlerini azaltmak amacıyla Sağlık Bakanlığı pek çok program yürütmektedir. 1988 yılından itibaren yürütülen Akut Solunum Yolu Enfeksiyonlarının Kontrolü programı da bunlardan biridir. Programın amacı 5 yaş altı çocuklarda zatürre ölümlerini azaltmak, erken teşhis ve tedavi sayesinde gereksiz antibiyotik kullanımını önleyerek bebek ve çocuklarda koruyucu sağlık hizmetlerini geliştirmektir. Program kapsamında halkımızın konuya dikkatini çekmek amacıyla, 21-28 Kasım Zatürre Ölümlerinin Önlenmesi haftası olarak kabul edilmiştir. Pnönomokok adı verilen bir bakterinin, bazen de bir virüs ve ya nadiren parazitlerin oluşturduğu, akciğer enfeksiyonu şeklinde tanımlayabileceğimiz Zatürre; hafif ateş ve boğaz ağrısı ile, üst solunum yolu enfeksiyonu şeklinde başlar. 2-3 gün sonra yüksek ateş ve titreme, halsizlik, hızlı soluk alıp verme, öksürük, ardından nefes darlığı ve siyanoz (morarma) gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Bazı durumlarda bu belirtilere baş ağrısı, karın ağrısı, ishal kusma da eşlik edebilir. Özellikle bebeklerde ve çocuklarda bu tür belirtiler görüldüğünde ezbere ilaç kullanılmamalı ve mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Zatürreye yakalanan bebek ve çocuklarda yüksek ateş yüzünden sıvı kaybı çok olacağı için bol sıvı verilmeli, anne sütü ile besleniyorsa daha sık emzirilmeli, hastalık süresince de dengeli ve yeterli beslemeye özen gösterilmeli, burun tıkanıklığı varsa giderilmelidir. Bebek ve çocukları özellikle sonbahar ve kış aylarında görülen bu ölümcül hastalıktan korumak için; bebeklerin anne sütüyle beslenmesi, çocukların yeterli ve dengeli beslenmesi, mevsime ve ortama uygun giysi seçilmesi, bebek ve çocukların yanında sigara içilmemesi gerekmektedir. Özellikle düşük doğum ağırlıklı bebeklerin çok kalabalık ortamlarda bulundurulmaması bulaşmanın önlenmesi açısından önemlidir. Bebek ve çocukların sadece hastalandıklarında hekime götürülmesi yerine sağlıklıyken de düzenli kontrollerinin yaptırılması, büyüme ve gelişmesinin izlenmesi ve aşılarının zamanında yapılması onları hastalanmadan önce korumak için büyük önem arz etmektedir. Çocuklar bizim geleceğimizdir. Sağlıklı bir gelecek için çocuklarımızın sağlığını hep birlikte koruyalım.<br /> Afyonkarahisar Halk Sağlığı Müdürlüğü.