Türkiye, 10 ilde etkili olan büyük bir deprem faciası yaşadı. Asrın felaketinde yıkım ve sonuçları gerçekten çok büyük, çok acı...
Yüreğimiz yanıyor, içimiz acıyor, “kader” deyip acılarımızı hafifletmeye çalışıyoruz ama ateş düştüğü yeri yakıyor, “kader” desek de depremin kader ama depreme ve sonuçlarına karşı tedbirli olmanın kader olmadığını biliyoruz.
Binlerce vefat var, binlerce yaralı var, evler, ocakla yıkıldı, viran oldu, milyonlarca insanımız yıkılan hayalleri ile yeni bir hayata merhaba diyecek… “Bundan sonra ne olacak bilmiyorum, nasıl bir hayat, yeni bir hayat nasıl olacak bilemiyoruz” diyor genç bir depremzede kardeşimiz. Allah yardımcıları olsun…
Ağır bir imtihan. Ders çıkarır mıyız, emin değilim.
1939 Erzincan, 1976 Çaldıran, 1995 Afyon-Dinar, 1999 İzmit, 199 Düzce, 2003 Bingöl, 2011 Van, 2020 Elazığ, 2020 İzmir depremleri… Bazılarını hatırlıyorum. Bu depremlerden sonra da aynı cümlelerle “bundan sonra depremlere hazırlıklı olunmalı” yönünde konuşmalar ve çağrılar yapıldığını da hatırlıyoruz. Hatırlamayanlar için depremler sonunda yapılan konuşma ve değerlendirmelere arşivlerden bakabilirler.
Gelelim Afyonkarahisar’a…
Bu harita 6 yıl önce Afyonhaber’de https://www.afyonhaber.com/afyon-ili-deprem-bolgeleri-haritasi/151958/ linkinde yayınlanmış. Bu haberde Afyonkarahisar’daki ilçelerin deprem bölgeleri anlatılmış…
Haritada görebileceğimiz üzere, Afyonkarahisar birinci ve ikinci derece deprem bölgesinde.
Kendimi, acizane bana verilen bu köşenin ve bir eğitimci-köşe yazarı olmanın sorumluluğunda “Afyonkarahisar depreme hazır mı?..” sorusunu sormayı; zorunda olmayı bırakalım "bir görev olarak" görüyorum.
İşin uzmanı değilim, inşaat mühendisi, mimar, jeoloji mühendisi değilim. Ama bu soruyu sormalıyım, hepimiz sormalıyız, konuşmalıyız, gündeme getirmeliyiz.
Afyon Kocatepe Üniversitesi Öğretim Görevlisi Dr. Süleyman Gücek’in hazırladığı “Arazi Deneylerine Dayalı Zemin Büyümesi ve Sıvılaşma Analizleri: Afyonkarahisar- Uydukent Yerleşim Alanı Örneği” başlıklı bir doktora tezi var mesela.
Bu tezde, sayın Hocamız Afyonkarahisar merkezde Ertuğrul Gazi, Orhan Gazi ve Selçuklu Mahalleleri’nden 200’e yakın sondajdan elde edilen verileri değerlendiriyor… Merak edenler YÖK sisteminde arama yaptırarak teze ulaşabilir.
Kimseyi paniğe, korkuya, endişeye sevketmek istemem ama Afyonkarahisar merkezi ve ilçeleri ile ciddi bir deprem bölgesinde ve artık bir şeyler yapılması gerekiyor. Bu önemli konuyu gündeme getirmemiz, konuşmamız, tartışmamız, çözüm yolunda istişareler etmemiz gerekiyor. Bu artık farzı kifaye oldu…
Gündemdeki, halkın ve teknik çevrelerce gündemde olan soruları soralım…
Afyonkarahisar’da merkez çarşıya yakın mahallelerde bulunan yapılan bir çoğu eski, bu yapılan sağlam ve depreme dayanıklı mı?.. Sonradan yapılan çok katlı binalarda zemin etüdü yapıldı mı, fore kazıklar kurallara uygun çakıldı mı? Belediyelerde zemin etüdünü ciddi ve usulüne uygun yapılabilmesi için yeteri kadar jeoloji mühendisi istihdam edildi mi?.. Binalar dikilirken yeterli denetim yapıldı mı? Aynı sorular, ilçe ve belde belediyeleri için de geçerli tabii ki…
Afyonkarahisar Valiliği öncülüğünde, bilim adamları, Belediyeler, yapı denetim şirketleri, jeoloji mühendisleri, deprembilimciler, Afyon Kocatepe Üniversitesi, İnşaat Mühendisleri Odası, Mimarlar Odası, müteahhitler… Tüm paydaşlar onun çıkarı, hatır gönül ilişkileri düşünmeden bir araya gelmeli ve hemen çalışmalara başlanılmalıdır.
Yoksa, “ders” niteliğinde afetler bizi bekler, biz de, gelecek nesiller de enkazların başında, cenazelerin başında ağlamaya devam ederiz.
1995 Afyon Dinar depremi
Bu vesileyle, asrın felaketine maruz kalan ülkemize geçmiş olsun, büyük depremde vefat eden kardeşlerimize Yüce Allah’tan rahmet, yakınlarına, sevenlerine sabır ve başsağlığı diliyorum, yaralılarımıza acil şifalar diliyoruz.
Devletimiz büyüktür, güçlüdür. Milletimiz yardımseverdir, metanetlidir. Bu ülke, bu millet ne badireler atlattı. Bunu da Allah’ın izni ve yardımıyla atlatırız, yeter ki birliğimizi, beraberliğimizi, metanetimizi koruyalım.
Yanlışlar, eksikler, tepkiler, eleştiriler, kızgınlıklar elbette olacak. Böyle ders olmaz ama, umuyorum ki gelecek nesillerimiz açısında bu afetlerden dersler çıkarırız, gereğini yaparız ümidiyle Afyonkarahisar gündemine son kez soralım: “Afyonkarahisar depreme hazır mı?..
Allah’a emanet olunuz.
Afyon merkez fay hattı açıklansın