Afyon Kocatepe Üniversitesi (AKÜ) ve TMMOB Maden Mühendisleri Odası tarafından 13-15 Aralık 2012 tarihleri arasında Afyonkarahisar Güral Termal Otel’de düzenlenen “MERSEM’2012 8. Uluslararası Mermer ve Doğaltaş Kongresi”, 13 Aralık 2012 tarihinde başladı. Kongre, mermer ve doğaltaş sektöründeki sorunların incelenmesi ve tartışılması, teknik ve bilimsel gelişmelerin geniş kitlelere aktarılması, araştırmacı, işletmeci, firma temsilcisi ve yönetici çevrelerin aynı platformda buluşturularak, yakın bir iletişimin sağlanması amacını taşımaktadır. Güral Termal Otel’de düzenlenen kongrenin açılış programına başta Orman ve Su İşleri Bakanı Prof. Dr. Veysel Eroğlu olmak üzere, Afyonkarahisar Valisi İrfan Balkanlıoğlu, Afyonkarahisar Milletvekili Halil Ürün, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Nevzat Kavaklı, Maden İşleri Genel Müdürü Mehmet Hamdi Yıldırım, Afyonkarahisar Belediye Başkanı Burhanettin Çoban, AKÜ Rektörü Prof. Dr. Mustafa Solak, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Maden Mühendisleri Odası Başkanı Mehmet Torun, Türkiye Mermer Doğaltaş ve Makinaları Üreticileri Birliği (TÜMMER) Başkanı Selahattin Onur, Rektör Yardımcıları Prof. Dr. Kemalettin Çonkar, Prof. Dr. Süleyman Taşgetiren, AKÜ Fen-Edebyiat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mehmet Karakaş, Mühindislik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Yılmaz İçağa, Teknoloji Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Kubilay Aslantaş, Afyonkarahisar İl Emniyet Müdürü Mustafa Uçkan, Afyonkarahisar Polis Meslek Yüksekokulu Müdürü Müjdat Karagöz, İl Genel Meclisi Başkanı Salih Sel, Orman ve Su İşleri Bakanlığı 5. Bölge Müdürü Mehmet Kuşçu, AK Parti İl Başkanı Mehmet Zeybek, Afyonkarahisar Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) Yönetim Kurulu Başkanı Hüsnü Serteser’in yanı sıra Türkiye’den ve dünyadan akademisyenler ile sektör temsilcileri katıldı. Saygı duruşu ve İstiklal Marşı’nın okunmasıyla başlayan Kongre, AKÜ Devlet Konservatuvarı öğrencilerinin müzik dinletisinin ardından açılış konuşmalarıyla devam etti. Kongrenin açılış konuşmalarını yapan Kongre Yürütme Kurulu Başkanı Prof. Dr. Bahri Ersoy, “Türk doğal taş sektörü; çeşit ve rezerv zenginliği, sektör deneyimi, ham madde bolluğu, deniz ulaşımında nakliye kolaylığı, dinamik sektör yapısı, kullanılan yeni teknolojiler ve geniş renk skalası ile hiç şüphesiz ki dünya doğal taş piyasasında çok önemli bir yere sahiptir. 2011’de Türkiye’nin toplam maden ihracatı 3 milyar 876 milyon dolar olup bunun yüzde 43’ü doğal taş ihracatından sağlanmıştır. Bu ihracatın yaklaşık yüzde 16’sı ise Afyonkarahisar’dan yapılmıştır. Ülkemizin 2023 yılındaki doğaltaş ihracat hedefi ise 10 milyar dolardır” dedi. Prof. Dr. Ersoy, kongrenin amaçları arasında doğaltaş üzerine çalışan bilim adamı, araştırmacı, işletmeci, firma temsilcisi ve yöneticilerin aynı platformda buluşturularak, sektörün ihtiyaç duyduğu üniversite-sanayii işbirliği için zemin oluşturma çabasının da yer aldığını ifade ettiği konuşmasında, kongre süresince 8’i çağrılı olmak üzere toplam 70 sözlü bildiri ve 20 tane de poster bildirinin sunulacağını sözlerine ekledi. Maden Mühendisleri Odası Başkanı Mehmet Torun, 2014 yılında düzenlenmesi planlanan Dünya Doğaltaş ve Mermer Kongresi’nin Maden Mühendisleri Odası’nın da içinde bulunduğu bir çalışmayla Türkiye’de yapılacağını belirtti. Torun, madenciliğin Türkiye ekonomisinde önemli bir yere sahip olduğunu ifade ederek, “Türkiye, üretilen maden ve madensel kaynak çeşitliliği açısından 152 ülke arasında 10. sırada yer almaktadır. Üretici ülkelerin dünya ekonomisindeki payları sıralamasında 16/1000 oranıyla 16. sıradadır. Gelişmiş ülkelerde madencilik sektörünün gayri safi milli hasıladaki payları yüzde 8’lerde iken, ülkemizdeki bu oran, yüzde 1.1-1.4 arasında değişmektedir. Bu rakama imalat sanayindeki cam, çimento, vb. mamuller eklense dahi yine de istenilen seviyeye gelinmediği açıktır. Esasen bu oran, madenciliğin ekonomi içindeki yerini ifade etmemektedir. Madenciliğin önemi, madencilik ürünlerinin ülkemiz sanayisi için gerekliliği ve ülkemizin teknolojik bağımlılığı açısından da değerlendirilmelidir. Bu noktada yapılması gereken, ülkemizin gelişmesinde doğal kaynakların ekonomik katkısının verimli şekilde sağlayacak ciddi ve tutarlı madencilik politikasının oluşturulması ve uygulanmasıdır” dedi. Torun, Türkiye’nin rekabet gücü yüksek doğal kaynağı olan doğaltaş ve mermerden en iyi şekilde yararlanılması için devletin bakanlık düzeyindeki destek ve teşviklerine ek olarak sektörde faaliyet gösteren kişi ve firmaların bir araya gelerek üst düzeyde örgütlenmeleri gerektiğinin de altını çizdi. ATSO Başkanı Hüsnü Serteser, “MERSEM’2012 8. Uluslararası Mermer ve Doğaltaş Kongresi”nin Afyonkarahisar ve Türkiye adına önemli bir kongre olduğunu belirterek, doğaltaş sektörünün Afyonkarahisar ve Türkiye için önemli sektör olduğunu söyledi. Serteser, devletin madencilik sektörüne daha fazla destek vermesi gerektiği de ifade ederek, “Mermer ve doğaltaş sektörünün hakim olduğu illerin ihracatlarına bakacak olursak, ithalatın ihracatı karşılama oranının ne kadar yüksek olduğunu görebiliriz. Buna örnek olarak Afyonkarahisar’ı gösterebiliriz. Bizim ithalatımız, ihracatımızın 1/9’dur. Ama bunun en önemli sebebi, ihracatımızın yüzde 51’ni doğaltaş sektörümüzün karşılamasıdır. 2011’de 365 milyon dolarlık ihracatımızın 206 milyon doları doğaltaş ve mermer sektöründe gelmiştir. Dolayısıyla sıkı denetim altında olmak üzere, maden sektörüne ve bilhassa mermercilik sektöründeki işletmelere ucuz mazot verilmesi hakikaten Türkiye’nin ihracatını önemli ölçüde arttırıcı ve cari açığını da önemli ölçüde giderici bir etken olacatır. Bunun hükümetimiz tarafından değerlendirilmesini arz ediyorum” şeklinde konuştu. Serteser, mermer şirketlerinin büyük bir dış ticaret şirketi kurmaları gerektiği yönünde de öneride bulundu. AKÜ Rektörü Prof. Dr. Mustafa Solak konuşmasına “Öncelikle bu kongreye destek veren Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’ne, ATSO Yönetimine, İstanbul Maden İhracatçıları Birliği’ne, Ege İhracatçılar Birliği’ne Türkiye Mermer Doğaltaş ve Makineleri Üreticileri Birliği’ne en içten şükranlarımı sunuyorum” diyerek başladı. Rektör Prof. Dr. Solak konuşmasında AKÜ’nün doğaltaş ve mermer alanıyla ilgili yaptığı çalışmalara da değinerek, “Üniversitemiz öncelikli olarak, Mühendislik Fakültesinde Maden Mühendisliği, Jeoloji Mühendisliği, Malzeme Mühendisliği, İnşaat Mühendisliği bölümlerini kurarak, doğaltaş ve mermer sektörünü içine alan eğitim ve öğretimleri başarıyla sürdürmekteyiz. Ayrıca Teknoloji Fakültesinde Makine Mühendisliği Bölümünü, Güzel Sanatlar Fakültesinde ise Endüstriyel Ürün Tasarımı Bölümünü kurarak, alanlarında uzman yetiştirmeye devam ediyoruz. Yine Afyon Meslek Yüksekokulu ve İscehisar Meslek Yüksekokulunda tekniker düzeyde eleman yetiştiriyoruz. Teknoloji Merkezi’nde (TEKMER) ise mermer atıklarının değerlendirilmesi konusunda proje çalışmaları sürdürülmektedir. Yukarıda ifade edilen eğitim ve çalışmaların yanı sıra Ege İhracatçılar Birliğinin destekleriyle Üniversitemiz Mühendislik Fakültesi bünyesinde kurulan ve TÜRKAK tarafından akredite edilen Doğaltaş Analiz Laboratuvarında (DAL), üniversite-sanayi işbirliği kapsamında analiz ve/veya testler en modern cihazlarla kısa zamanda yapılmakta ve raporlandırılmaktadır. Üniversite olarak, ülkemizin doğaltaş sektöründe, uluslararası pazarlarda payının daha üst seviyelere çıkarılmasına katkıda bulunmak en önemli görevimizdir” şeklinde konuştu. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Nevzat Kavaklı, “8. Uluslararası Doğaltaş ve Mermer Kongresi”nin, Türkiye’nin madencilik ve mermer sektörü için hayırlara vesile olması temennisinde bulundu. Kavaklı konuşmasında, “Yapılan bir araştırmaya göre, ülkemizde 650 civarında renk ve doku çeşitliliği olan mermer potansiyeli bulunmaktadır. Yine aynı araştırmaya göre, dünya doğaltaş potansiyeli içinde yüzde 40 nispetinde bir ağırlığımız bulunmaktadır. Bunun doğal bir sonucu olarak da gayri safi milli hasıladaki, ihracattaki ve istidamdaki doğaltaşın olumlu etkilerini gözlemlemekteyiz. Bugünkü verilere göre, Maden İşleri Genel Müdürlüğü tarafından verilen maden işletme ruhsatları sayısı içinde yaklaşık 1/4 oranında doğaltaş ruhsatı bulunmaktadır. Ayrıca, mermer ihracatımıza baktığımızda ise, mermer ihracatının, tüm doğaltaş ihracatımızın maden ihracatı içindeki oranının yüzde 43 nispetinde olduğunu görmekteyiz ve bu tablo bizi memnun etmektedir. Ancak bu tabloyla yetinmemek lazım ve daha da iyileştirmek gerekir” diye konuştu. Vali İrfan Balkanlıoğlu, “Madenlerimiz büyük oranda işlenemeden, ham haliyle ihraç ediliyor ve bizim işleme becerisini dahi gösteremediğimiz bazı madenlerimiz dış ülkelerde stratejik bir konumda. Buna bor madenleri de dahil. Umarım Türkiye’de de dünyayla rekabet edecek ölçüde bazı teşviklerle bunlar sağlanır. Mermerci ve doğaltaş üreticisi bazı dostlarımızla görüşüyoruz; uluslararası fuarlara katıldığımızda mermercilerimizle gurur duyuyoruz. Çin’de 70’e yakın firma temsilcisini fuarlarda stantlarında bulunduklarını görmek ve diğer ülkelerinin stantlarında da zamanında Afyon’dan ve Türkiye’nin diğer bölgelerinden ihraç edilerek işlenmiş ürünleri mermerleri ve doğaltaşları görmek bizi gururlandırdı. Fakat orada gördüğümüz acı bir olay da Çin’de özellikle devasa mermer ve doğaltaş fabrikaları ve işçiliğin son derece gelişmiş mermer makineleriyle yapılması. Bunlarla rekabet etmek de zor. Dolayısıyla sektörün daha fazla para kazanması, daha fazla teknolojiye yönelmesi açısından bazı desteklere ihtiyaç duyulması kaçınılmaz. Mermer, doğal yapıyı ister istemez tahrip ediyor. Tarihi ve sit değeri olan bölgelerin ve doğal güzelliklerin kalıcı olarak kalkmasını istemeyiz. Ama bu konuda da aşırıya gidilmesi, izin proseslerinin çok uzun sürmesi, kültür ve tabiat varlıkları koruma kurulları ve mevzuatının, mermercilerimizi adeta kapılarda süründürmesi de ayrı bir sorun. Bunların dengesinin iyi sağlanması ve izin prosedürlerinin basitleştirilmesi lazım” dedi. Bakan Prof. Dr. Veysel Eroğlu ise konuşmasında, “Afyonkarahisar mermerde çok önemli bir şehir. İhracatının yüzde 51’i mermerden gerçekleştiriliyor. Ama bunu daha da geliştirmemiz gerektiği kanaatindeyim. Bunun için uygun ortamları hazırlıyoruz. Biliyorsunuz öncelikle alt yapı gerekiyor. En önemli alt yapı problemi de ulaşımdır. Artık ulaşım açısından problem kalktı. Yıllardan beri Afyonkarahisar’ın hasretle beklediği, ilk bölgesel havalimanı olan Zafer Havalimanını açmış bulunuyoruz. Hatta 2014 yılında açılacak olan bu havalimanını öne çektik ve Başbakanımızın katılımıyla bu havalimanını açtık. Hızlı tren geliyor. Demiryollarıyla ilgili çok güzel çalışmalar devam ediyor. Zaten taşımacılıkta demiryolunun çok büyük önemi var ve bu önemli taşımacılıkla ilgili bütün demiryolları yenilenecek. Biz Afyonkarahisar’ı sadece et ürünlerinde değil tüm sektörlerde, mermer ve doğaltaş sektöründe de şaha kaldırmak istiyoruz. Afyonkarahisar’ı sadece termal turizmde değil aynı zamanda kongre turizminde de dünyaya açmak istiyoruz. Bunun için imkanlar var. Termal turizmi kongre turizmini geliştireceğiz, ihracatımızı geliştireceğiz ve bir de ilimizde dünyanın en ileri cihazlarına sahip olan AKÜ’nün 200 Yataklı Acil Yardım ve Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Hastanesi tamamandı. Dolayısıyla burayı aynı zamanda sağlık turizmi, fizik tedavi turizmi merkezi haline getirmek istiyoruz. Bu konuda ne gerekiyorsa yapmaya hazırız” dedi. Açılış konuşmalarının ardından AKÜ Rektörü Prof. Dr. Solak, Bakan Prof. Dr. Eroğlu’na günün anısına plaket takdim etti. Ayrıca Kongre Yürütme Kurulu Başkanı Prof. Dr. Ersoy ve Maden Mühendisleri Odası Başkanı Torun tarafından Vali Balkanlıoğlu’na, Müsteşar Yardımcısı Kavaklı’ya, Belediye Başkanı Çoban’a Rektör Prof. Dr. Solak’a, ve ATSO Başkanı Serteser’e birer plaket takdim edildi. Açılış paneline geçmeden önce katılımcılar, Bakan Prof. Dr. Eroğlu ile birlikte sektörde yer alan firmalara ait stantları ve AKÜ Akredite Doğaltaş Analizi Laboratuvarı (DAL) standını ziyaret ettiler. Kongrenin ilk gün programı, “Doğaltaş Sektöründe Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri” başlıklı panelin ardından oturumlarla devam etti. Başkanlığını Ege Mermer Doğaltaş Platformu Başkanı Prof. Dr. Faruk Çalapkulu’nun yaptığı panele Ege Maden İhracatçıları Birliği Denetim Kurulu Üyesi Ali Gür, TÜMMER Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı M. Turgut Bekişoğlu, Çevre Şehircilik Balkanlığı Endüstriyel Yatırımlar ÇED Dairesi Başkanı M. Oğuz Güner, TEKMAR A.Ş. CEO, Madencilik İhtisas Komisyonu Üyesi İhya Kangal, Maden İşleri Genel Müdürlüğü Müdür Yardımcısı Sadi Civelekoğlu ve Orman Genel Müdürlüğü İzin ve İrtifak Dairesi Başkanlığı Maden İşleri Şube Müdürü Ahmet Çelik konuşmacı olarak katıldı.