Ayazini, İhsaniye ilçemize bağlı bir köy, önceden beldeydi daha sonra nüfusun azalmasından dolayı köye dönüştü benim kendi köyüm Bozhüyük gibi..
Metropolis, Romalılar zamanında eyalet işlerinin görüşüldüğü büyük, zengin veya eski şehir demektir. Yani Ayazini Köyü ya da tarihte geçen adıyla Ayazini Metropolisi 3000 yıllık bir geçmişe sahip. Roma medeniyetinin en önemli şehirlerinden biri. Ayazin’e ben de defalarca gittim, izci liderliği yaparken öğrencileri de götürüp oradaki tarihi tanıtıyorduk. Oradan da Frig Vadisi eserlerine geçiyorduk. Bu bölge hakettiği değeri bulmalı. Köşe yazımda ve 2015 yılında çıkan ÖZ’den SÖZ’e adlı kitabımda, ‘Frig Vadisi Neden Kapadokya Olmasın’ diye yazmıştım. Frig Vadisi bir başka yazı konusu, biz Ayazini ile devam edelim.
Ayazini sahip olduğu doğal ve tarihi zenginlikler ile şehrimizde birkaç adım öne çıkan bir yerleşim yerimiz. Frigler döneminden beri, Roma ve Bizans dönemleri dahil bu özelliğini koruyor. Farklı medeniyet ve kültürlere ev sahipliği yapması ile birçok eser ve yaşayış biçimini Ayazini’de bir arada gözlemleyip inceleyebiliyorsunuz.
Ayazini ve Frig Vadisi hakettikleri değeri bulması gerekir diye devamlı terennüm ederken, çok çalışkan ve yerinde duramayan Sayın Valimiz Gökmen ÇİÇEK, hislerimize tercüman oldu. Bu bölge için bir nevi seferberlik! ilan etti. Ayazini hakettiği değere kavuşacak, buna inancımız tam. Karınca misali bir çalışma var metropoliste. Evlerde tarihi doku ortaya çıkarılıyor, yol çalışmaları oldukça hızlı devam ediyor. Kültür Müdürlüğü ve arkeologlar sürekli çalışıyor, gizli kalan tarih ortaya çıkıyor. Şimdiye kadar görmediğimiz eserler bile gün yüzüne çıkıyor. Ayaz Han faaliyete giriyor. Turist kafileleri gelmeye başladılar bile..
Ayazini Metropolisi’ndeki belli başlı tarihi mekanlara kısaca değinelim:
Ayazini Kilisesi:
.JPG)
Ayazini Kilisesi, kaya içerisine yekpare şekilde oyulmuş etkileyici bir yapı. Kim tarafından ne zaman yaptırıldığı tam olarak bilinemiyor. Fakat sahip olduğu kubbeli ve kolonlu yapı milattan sonra 1000’li yıllara tarihlendirilebiliyor.
Kaya Yerleşimleri ve Kaya Mezarları:
Ayazini Metropolisi’nde tarihi kaya yerleşimleri var. Ayazini Kilisesi’nden sonra yürüyerek buraya ulaşabilirsiniz. Kaya yerleşimlerinde karşınıza en sık çıkacak olan anıt mezarlar. Bu anıt mezarlar daha önce benzerine rastlanılamayan şekilde, iyi kaya oymacılığı içeriyor.
Kaya mezarları genellikle oda biçiminde olup bazıları çift katlı şekilde yapılmış. Ayrıca bu mezarlarda özel figürler görmeniz de mümkün.
Aslanbaşlı Kaya Mezarı:
Aslanbaşlı Kaya Mezarı, Ayazini Metropolisi’nde en dikkat çekici eserlerden biri. Mezar odasının girişinde tepede bulunan aslan figürü farkedilebilir durumda.
Avdalaz Kalesi:
Ayazini Köyü’nün dışında, birkaç kilometre ileride Avdalaz Kalesi var. Avdalaz Kalesi eşini pek göremeyeceğiniz bir yer , adeta 3000 yıllık bir apartman. Apartman hayatı sadece günümüzde yok, binlerce yıl önce de varmış, Avdalaz Kalesi bunun en güzel örneği. Kalenin tepesine kadar tırmanabileceğiniz merdivenler var. Kale yolu boyunca oda ve çeşitli oluşumları keşfetme imkanınız var. Avdalaz Kalesi üzerinden etrafı temaşa edebiliyorsunuz. Harika bir manzara var. Peri Bacaları muhteşem gözüküyor, Frig Vadisi bir nevi ayaklarınızın altında. Avdalaz Kalesi fotoğraf sevenler için de harika bir nokta. Çok güzel fotoğraflar ortaya çıkıyor.
Kral Mezarı, Yazılı Şapel, Ayazini Kaya Evleri ve daha birçok tarihi eseri.. Ayazini Metroplisi’nde görmeniz mümkün.
Bu eserleri gördükten sonra tarihe kısa bir mola verin. Ayazinli kadınlarımızn yapmış olduğu nefis gözlemelerden yiyin yanına da yayık ayranı. Enerjinizi tazeleyin ve Ayazini Metropolisi’nden sonra Frig Vadisi eserlerini görmek için Kayıhan üzerinden ilerleyerek, Bayramaliler, Üçler Kayası ve Döğer tarafına geçin ve muhteşem eserleri inceleyip tarihe not düşün. Emin olun ki pişman olmayacaksınız.
Bir İhsaniyeli olarak, özelde Ayazini Metropolisi’ne ve Frig Vadisi’ne genelde de tarihe hak ettiği değeri verdiği için, Sayın Valimiz Gökmen ÇİÇEK’e şükranlarımı arz ediyorum..
Lokman ÖZKUL
Eğitimci-Yazar
[email protected]
