Göçmen kuşların göç yolu üzerinde noktada bulunan Afyonkarahisar, kuş popülasyonu açısından önemli bir potansiyeli bulunuyor. Afyonkarahisar’da bu güne kadar yapılan envanter çalışmasında 246 kuş türü kayıt altına alındı. Bu kuş türlerinin 150’ye yakını Türkiye’nin en büyük 11. Gölü olarak da kayıtlara geçen Eber Gölü’nde barınıyor. Bir diğer taraftan ise Afyonkarahisar ve Denizli illerinin ortak sınırları içinde bulunan Acıgöl ise Türkiye’de özellikli birkaç gölden biri. Bunların yanında sulak alan ve kuşların barınması için önemli olan Karamık ve Karakuyu gölleri de kuşların önemli üreme alanları arasında yer alıyor. Kış ortası kuş sayımına gözlemci olarak AKÜ Doğa Koruma Biyoizlem Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Doç. Dr. Uğur Cengiz Erişmiş, AKÜ Coğrafya Bölümü Öğretim Görevlisi Yrd. Doç. Dr. Okan Bozyurt, Trakuş Türkiye’nin Anonim Kuşları ile e-Bird Kuş Bankası veri Tabanın Türkiye Koordinatörü Kuş Gözlemcisi Mustafa Erturhan katılırken, Afyon Frig Fotoğraf Derneği üyesi Doğa Fotoğrafçısı Arif Birsen ile amatör kuş fotoğrafçısı Uğur Dağhan ise gönüllü olarak çalışmalara destek verdi. 

“RAPOR HALİNE GETİRECEĞİZ”

Afyonkarahisar ve Kuş türleri açısından önemli yerlere sahip bu 4 sulak alanı bahar ve yaz aylarında çok fazla göçmen kuş türü üreme ve barınmak için kullanıldığını belirten AKÜ Doğa Koruma Biyoizlem Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Doç. Dr. Uğur Cengiz Erişmiş, son 5 yıldır bu alanlarda göçmen kuş olmayan ve Afyonkarahisar’ın yerli kuş türlerinin ve sayılarının belirlenmesi için kuş sayımı yaptıklarını söyledi. Çalışmayı Doğa Koruma ve Milli Parklar Müdürlüğü ile birlikte gerçekleştirdiklerini dile getiren Erişmiş, çalışmanın her yıl 15 Ocak ile 15 Şubat tarihleri arasında yapıldığını ve rapor haline getirilerek Orman ve su İşleri Bakanlığı’na iletildiğini aktardı.

“YERLİ TÜRLERİMİZİ ORTAYA KOYUYORUZ”

Doğa Koruma Biyoizlem Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Erişmiş, “Kış ortası Kuş Sayımı dünya genelinde gerçekleştirilen bir sayım. Özellikle yerli su kuşlarının sayımı için gerçekleştiriliyor. Tüm veriler Doğa Koruma ve Milli Parklar Bölge Müdürlüğü’nde toplanıyor ve bakanlığa iletilerek kayıt altına alınıyor. Bu sayede ülkemizde var olan yerli türlerimizi ortaya koyuyoruz. Bu çalışmalar aynı zamanda envanter ve popülasyon çalışmaları içinde olan çalışmalardır” dedi.

“KUŞLAR EKOLOJİK DENGENİN MİHENK TAŞIDIR”

Kış ortası kuş sayımının çok yönlü bir çalışma olduğunu ifade eden Erişmiş, şunları kaydetti: “Günümüzde iklim değişikliği, yağmur yağışı ve kuraklıkla ilgili tür sayısının gösterdiği değişkenlikler ortaya çıkarılabiliyor. Mesela bu yıl geçen yıla oranla daha çok türe sahibiz. Hava sıcaklıkları biraz daha soğuk olmuş olsaydı, kuş türü daha az olacaktı. Ama bu soğuk havada türlerin yok olduğu anlamını taşımıyor. Sadece hayvanların burada güneye doğru göç etmesine imkan tanımış olacaktı. Bu yıl sıcaklıklar beklenenin 4-5 derece üstünde gerçekleşti. Saydığımız tür sayısı bundan dolayı biraz fazla. Bilimsel açıdan ele alırsak, göç eden ve yerli olan kuşların tespiti ve bunların neslinin tükenip, tükenmemesi durumunda bakanlık boyutunda nerede olduğumuzu görüyoruz. Eko sistem içiresinde kuşların yerini biliyoruz. Oldukça önemli bir yere sahip. Bu hem besin anlamında, hem de tarımsal açıdan önemli bir kriteri oluşturuyor. Kuşlar ekolojik dengenin mihenk taşlarından bir tanesidir”

HER ALAN, 6 NOKTADAN SAYIM YAPILDI

Kuşların sayımını Eber Gölü, Acıgöl, Karamık ve Karakuyu göllerinde gerçekleştirdiklerini söyleyen Erişmiş, “Bu alanlarda 6 ayrı noktadan sayım yapıldı. Bu sayımları yaparken, bölgenin hava sıcaklığı, nem oranı, rüzgarın şiddeti, koordinatları gibi değerleri de not ederek sayım yapıldı. Bu sayım yapılan alanların her biri doğa koruma ve milli parklar tarafından korunan alanlardan” dedi. 

ÖRDEK TÜRLERİ AĞIRLIKTA

Trakuş Türkiye’nin Anonim Kuşları ile e-Bird Kuş Bankası veri Tabanın Türkiye Koordinatörü Kuş Gözlemcisi Mustafa Erturhan ise çalışmaya gözlemci olarak katıldığını belirterek, şunları vurguladı: “Havaların aşırı sıcak geçmesinden dolayı, kuzeyden beklenen kuş türlerinin birçoğu yok. Bazı göllerde kuş popülasyonu az iken, bazı göllerde ise fazla olduğunu gözlemledik. Kuşların olduğu alanların kirlilik ve insan baskısı altında olmasından dolayı oldukça zarar görüyor. Sayım yaptığımız alanlarda Çamurcun ördek türlerine fazlasıyla rastladık. Fiyu ve yeşilbaş ördekler de vardı. Acıgöl’de kışlayan bir grup flamingo vardı. Gittikçe onların sayısı da azalıyor. 67 birey sayabildik Acıgöl’de. Birkaç tane göç zamanında ayrı düşmüş pelikana rastladık. Pelikanlar yazın tercih ediyorlar burayı üreme alanı olarak. Bin 500’ün üzerinde pelikan ağırlıyor Eber Gölü. Sulak alanların korunması için Doğa Koruma ve Milli Parklar Müdürlükleri birçok gölde çalışıyor. Sulak alan yönetim planları oluşturuldu” diye konuştu.

>>>>AFYONANAHABER

​