rnrnAFYON’DAN UNESCO'YA ADAYrnAfyon Kocatepe Üniversitesi (AKÜ) Halkbilim Araştırma ve Uygulama Merkezi tarafından yapılan bir yıla yakın bir çalışma sonucu Afyonkarahisar'ın yaşatılan dört geleneği, Birleşmiş Milletler ...

Gözden kaçırmayın

ERKMEN’DE SERA YAPIMINA BAŞLANIYORERKMEN’DE SERA YAPIMINA BAŞLANIYOR

AFYON’DAN UNESCO’YA ADAY
Afyon Kocatepe Üniversitesi (AKÜ) Halkbilim Araştırma ve Uygulama Merkezi tarafından yapılan bir yıla yakın bir çalışma sonucu Afyonkarahisar’ın yaşatılan dört geleneği, Birleşmiş Milletler Bilim, Eğitim ve Kültür Örgütü’nün (UNESCO) “Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi”ne aday gösterilecek. Türkiye, UNESCO tarafından 2003 yılında başlatılan “Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi” uygulamasına 2006 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın girişimleriyle taraf oldu. Türkiye’den birçok kültürel unsurun dahil edildiği listeye AKÜ Halkbilim Araştırma ve Uygulama Merkezi tarafından da Afyonkarahisar’ın “sıra yemekleri”, kedi külümbe kurabiyesi”, “sırt sırta yemeği” ve “gezek kültürü” gelenekleri aday gösterilecek. Konuyla ilgili bir açıklama yapan AKÜ Halkbilim Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Yrd. Doç. Dr. İbrahim Özkan, UNESCO’nun kabul ettiği standartlarda “Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi”ne girebilecek geleneksel unsurları belirlemek için yaklaşık bir yıllık bir çalışma yürüttüklerini, görüntülü ve yazılı derlemeler yaptıklarını söyledi. İl merkezinde yürüttükleri çalışmalar sonucu listeye “sıra yemekleri”, “kedi külümbe kurabiyesi”, “sırt sırta yemeği” ve “gezek kültürü”nün aday gösterilmesine karar verdiklerini belirten Yrd. Doç. Dr. Özkan, “Sıra yemekleri, halk kültürünün kendine özgü çeşitliliğini ortaya koyan yemeklerdir. Belli bir sırayı takip etmesinden dolayı bu isim verilmiştir. Sıra yemeklerinde çorbanın ardından Afyon kebabı, pilav üstü kavurma gibi et yemekleri servis edilir. Daha sonra mevsime göre sebze çeşitleri, börek ve vişne hoşafı, kaymaklı ekmek kadayığı, baklava, irmik helvası, hurma tatlısı gibi tatlılarla devam edilir. Sıra yemekleri bamya, meyve ya da sütlü tatlı yenilmesi ve yemek duası yapılmasıyla sona erer. Kedi külümbe kurabiyesi, Afyonkarahisar’a özgü düğün veya nişan merasimlerinde ikram edilen bir kurabiye çeşididir. Sırt sırta yemeği de, iki bütün hindi etinin sırt sırta birleştirilerek pişirildiği yöresel bir yemektir” şeklinde konuştu. Yrd. Doç. Dr. Özkan, Afyonkarahisar’ın geleneklerinden biri olarak gezek kültürünün ise ekonomik ve sosyo-kültürel nedenlerden dolayı yok olmaya yüz tuttuğunu ifade ederek, “Gezek kültürü, genellikle yöre esnafı tarafından belirli aralıklarla evlerde düzenlenen sohbet toplantılarıdır. Kitle iletişim araçlarının yaygın olmadığı dönemlerde uzun kış gecelerinde gezek kültürü eğitim, dayanışma, eğlence işlevlerini görmüş ve belli kurallarıyla insanları bir arada tutmuştur. Bu gelenekte müzik, önemli bir yer tutmaktadır. Gezek geleneği, günümüzde ekonomik ve sosyo-kültürel nedenlerle tükenme durumuna gelmiştir” diye konuştu. Yrd. Doç. Dr. Özkan, listeye dahil edilmesini önerdikleri geleneklere ilişkin bir rapor hazırlayarak, Kültür ve Turizm Bakanlığı’na sunacaklarını belirtti. Listeyle ilgili standartları gözeterek, yaklaşık bir yılda 4 gelenekle ilgili 60 kaynak kişi tespit ettiklerini dile getiren Yrd. Doç. Dr. Özkan, “Geleneklerimiz listeye kabul edilirse koruma altına alınıp yaşatılacak ve ulusal hatta evrensel boyuta taşınacak. Yrd. Doç. Dr. Özkan, il merkeziyle ilgili envanter çalışmasını Aralık ayında tamamlayarak, ilçelerdeki geleneksel unsurları araştırmaya başlamayı planladıklarını sözlerine ekledi.