AA finans haberleri günün özeti 15.12.2020

*AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik'ten ABD'nin S-400 yaptırım kararına tepki

AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik, ABD'nin Türkiye'ye yönelik S-400 yaptırım kararına ilişkin, "Bu kararın hiçbir hukuki zemini yoktur, adaletten uzaktır ve müttefiklik ilişkisi bakımından tamamen yanlıştır. "Milli güvenliğimiz konusunda pazarlık kabul etmiyoruz. Müttefiklerimizin sağduyulu davranması herkesin yararına olacaktır" ifadesini kullandı
 
*Akar: ABD'nin yaptırım kararını kınıyoruz
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, ABD'nin Türkiye'ye yönelik S-400 yaptırım kararının müttefiklikle, mevcut askeri, politik gerçeklerle bağdaşmadığını belirterek, "Bu yaptırım kararı ülkelerimiz arasındaki ittifakın tüm değerlerini sarsmıştır. Ancak ülkemizin ve asil milletimizin savunma ve güvenliğini sağlamaya yönelik çalışmalara azim ve kararlılıkla devam edilecektir" dedi
 
*Savunma Sanayii Başkanı Demir, ABD yaptırımının ilişkileri çok etkilememesini beklediğini söyledi
Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir, ABD'nin yaptırım kararına ilişkin, "Bu, münhasır kendi içinde kalması gereken bir olay. İlişkilerimizi çok etkilememesini bekliyoruz." dedi. Demir, "Bizim açımızdan yerli sanayinin gelişmesi konusu devam edecek, belki daha hızlı devam edecek. Bir anlamda bir işaret fişeği ve uyarı olacak" diye konuştu
 
*İstanbul-Tahran-İslamabad yük treni yeniden işletmeye alınıyor
Ekonomik İşbirliği Teşkilatı 10. Ulaştırma Bakanları Toplantısı'nda İstanbul-Tahran-İslamabad yük treninin 2021 yılı başında yeniden işletmeye açılmasına karar verildi. Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, "Taşımacılığın daha etkin hale getirilmesi ve bölgesel kalkınma için ikili ve transit taşımalarda kota uygulamasının kaldırılması gerektiğine inanıyoruz" açıklamasında  bulundu
 
*IEA: Küresel petrol talebi 2021'de yüzde 6,2 artacak
Küresel petrol talebinin bu yıl geçen yıla göre günlük yüzde 8,8 azalışla yaklaşık 91 milyon 200 bin varil olacağı, gelecek yıl ise bu rakamın günlük yüzde 6,2 artarak 96 milyon 900 bin seviyesine ulaşacağı tahmin ediliyor.Uluslararası Enerji Ajansının (IEA) kasım ayına ilişkin petrol piyasası raporuna göre, bazı ülkelerde yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınına karşı aşı uygulamalarının başlatılması ve aşının kolay erişilebilir olacağı yönündeki umutlar, küresel ekonomik aktivitenin beklenenden daha hızlı bir normalleşme sürecine gireceği beklentilerini artırdı
 
*Piyasalar Fed'in "sözle yönlendirmesi"ne odaklandı
Commerzbank ABD Fed Ekonomisti Bernd Weidensteiner, ABD Merkez Bankası'nın (Fed) yarınki toplantısında varlık alımları üzerindeki sözle yönlendirmesini güçlendirebileceğini belirtti.  Rabobank Kıdemli ABD Stratejisti Philip Marey, "Fed, mali teşviklerin Kovid-19'un kısa vadeli etkilerinin üstesinden gelme konusunda daha etkili olacağı düşüncesine sahip" değerlendirmesinde bulundu
 
*Türkiye insani gelişmede en yüksek kategorideki yerini korudu
Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP), "Önümüzdeki Sınır: İnsani Gelişme ve Antroposen" başlıklı İnsani Gelişme Raporu'nu yayımlandı. Türkiye, 2019 yılını kapsayan İnsani Gelişme Endeksi'nde 0,820 değeriyle 189 ülke arasında 54'üncü oldu ve bu değerle ikinci kez "çok yüksek insani gelişme" kategorisinde yer aldı. İnsani gelişmedeki ilerlemenin ölçütü olan endekste, Türkiye son 29 yılda yüzde 40,7'lik artış kaydetti
 
*Yerli yatırımcının Borsa İstanbul'a ilgisi devam ediyor
Geçen ay 1.657 artarak 1 milyon 867 bin 221'e ulaşan yerli gerçek yatırımcı sayısı, son 13 aydır rekor tazeliyor. Kasımdaki artışla birlikte Borsa İstanbul'daki yerli yatırımcı sayısı üst üste 16 ay artarken, bu performansla Borsa İstanbul tarihindeki en uzun soluklu yükseliş rekoru da geliştirildi. Borsa İstanbul'da yatırım yapanların toplam portföy değeri, geçen ay yüzde 14,5 artarak 686 milyar 801 milyon lirayla tarihi yüksek seviyeye çıktı. Yerli yatırımcıların portföy değeri kasımda yüzde 11,6 artışla 339 milyar 837 milyon liraya, yabancı yatırımcının portföy değeri de yüzde 17,5 yükselişle 346 milyar 964 milyon liraya yükselerek rekor kırdı
 
*Bütçe uygulama sonuçları
Bütçe gelirleri kasımda 109,7 milyar lira, giderleri 96,3 milyar lira olarak hesaplandı. Bütçe kasımda 13,4 milyar lira fazla, ocak-ekim döneminde 132,1 milyar lira açık verdi. Merkezi yönetim bütçesinden ocak-kasım döneminde 1 trilyon 63 milyar 987 milyon lira harcama yapıldı, bütçe gelirleri 931 milyar 934 milyon lira oldu. Bu dönemde vergi gelirleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 23 artarak 754 milyar 593 milyon liraya yükseldi
 
*MÜSİAD/Kaan: Yeni destekler tüketim ve yatırımları pozitif tutacak
MÜSİAD Genel Başkanı Abdurrahman Kaan, "Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından açıklanan yeni desteklerin, parasal sıkılaştırma adımlarıyla baskı altında kalan tüketim ve yatırımları pozitifte tutmaya devam edeceğine inanıyoruz" şeklinde konuştu

*İTO/Avdagiç: Destek paketi tedarik zincirindeki önemli 4 halkayı güçlendirecektir
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan destek paketine iilişkin değerlendirmede bulunan İTO Başkanı Şekib Avdagiç, "Destek paketi tedarik zincirindeki önemli 4 halkayı güçlendirecektir. İş dünyası olarak açıklanan tedbirleri olumlu buluyoruz ve piyasanın temel direği olan esnafın salgın kayıplarını geri kazanmasına imkan vereceğine inanıyoruz" dedi
 
*Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği yeni açıklanan destekten memnun
Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği (AYD) Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Hüseyin Altaş, "İş yeri kiralamalarında uygulanan KDV indiriminin süresinin uzatılması, yeme-içme, konaklama, yolcu taşımacılığı gibi birçok sektördeki KDV indirimlerinin devam etmesi, esnafa kira desteği sunulması gibi birçok desteği içeren önlemler memnuniyet verici" ifadesini kullandı
 
*BMD/Öncel: Küçük esnafa kira desteği ile KDV ve stopaj indiriminin 6 ay uzatılması önemli
Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Sinan Öncel, "Cumhurbaşkanımızın dün açıkladığı pakette yer alan küçük esnafa kira desteği ile KDV ve stopaj indiriminin 6 ay uzatılması önemli. Özellikle ‘mücbir sebep’ kurallarının tamamının gerçekleştiği bir ortamda tazminatsız bir şekilde sözleşmeleri feshetme hakkının markalarımız için can simidi niteliğinde olduğunun altını çizmek istiyorum" diye konuştu
 
*Türkiye'de kasımda 112 bin 483 konut satışı gerçekleşti
Ocak-kasım döneminde konut satışları geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 21,5 artarak 1 milyon 393 bin 335'e ulaştı. Kasımda satılan konut sayısı bir önceki aya göre yüzde 5,93 gerilerken, ilk defa satılan konut sayısı 36 bin 658 olarak kayıtlara geçti

*Mavi Vatan"ın gözcüsü yerli SİDA denize iniyor
Ares Tersanesi ve Meteksan Savunma tarafından geliştirilen ULAQ serisinin ilk ürünü Türkiye'nin ilk silahlı insansız deniz aracının (SİDA) prototipi tamamlandı. res Tersanesi Genel Müdürü Utku Alanç (SİDA) Ege'deki karasuları problemlerinde, çok sıklıkla yaşanan kayalık krizlerinde, bu alanlarda çok daha rahatlıkla görev yapabilecek ve radar imzası denilen düşman kuvvetleri tarafından görülmesi çok düşük olasılıklı olan bir bot" açıklamasında bulundu
 
*Salgına rağmen yabancıya konut satışında tarihin en iyi kasım rakamları görüldü
Son 4 ayda yabancılara 20 bin konut satılırken, bu durum geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 21 artışa işaret etti. GİGDER Başkanı Ömer Faruk Akbal, "Kasım ayı satış rakamları, Türkiye'nin uluslararası gayrimenkul satışlarındaki konumunun pandeminin etkilerine rağmen pozitif anlamda ne kadar ayrıştığını gözler önüne serdi" şeklinde konuştu
 
*TİSK Genel Sekreteri Koç'tan "asgari ücret" açıklaması
Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) Genel Sekreteri Akansel Koç, "İstihdamı korumak, ilave istihdam sağlamak, yeni yatırım ortamı oluşturmak ve salgınla zor durumda kalan sektörlerin üzerindeki baskıyı azaltmak için dengeli bir asgari ücretin belirlenmesi her zamankinden daha da önemli hale gelmiş bulunuyor. Rekabet içerisinde olduğumuz ülkelerin ve OECD ortalamasının oldukça üstünde olan ücret üzerindeki vergi ve prim yüklerinin uygun seviyelere çekilmesi hem çalışanlarımıza hem de işverenlerimize nefes aldıracak bir adım olacaktır" ifadelerini kullandı
 
*Satınalma Gücü Paritesi
Türkiye'nin, Satınalma Gücü Paritesine (SGP) göre kişi başına gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) endeks değeri, geçen yıl için 59 olarak tespit edildi. Kişi başına GSYH endeksi en yüksek ülke 260 ile Lüksemburg, en düşük ülke ise 31 ile Arnavutluk oldu
 
*Türkiye'nin binek otomobil ihracatı kasımda 1 milyar doları aştı
Ülke ihracatında ilk sıralarda yer alan otomotiv sektörünün alt ürün gruplarından binek otomobilin dış satımı kasımda 1 milyar 8 milyon 189 bin dolar oldu. Geçen ay 69 ülkeye binek otomobil gönderen sektör temsilcilerinin ocak-kasım döneminde ihracat yaptığı ülke sayısı 115'e çıktı
 
*Tarımsal amaçlı kooperatiflerin kredi borçları 5 yıl vadeyle yapılandırılacak
Borçlar, ilk taksiti Kasım 2021'den başlamak üzere eşit taksitler halinde ödenecek. Yapılandırmadan yararlanmak isteyen kooperatifler veya ortaklarının, 31 Ocak 2021'e kadar Tarım ve Orman Bakanlığı il müdürlüklerine başvurması gerekiyor