Afyon Kocatepe Üniversitesi (AKÜ) İslami İlimler Fakültesinde Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Mutlu Gül tarafından “Hanefi Fıkhında Hadisin Yeri” konferansı verildi.

Gözden kaçırmayın

Düzen Getiren Çamaşır Makinesi DolaplarıDüzen Getiren Çamaşır Makinesi Dolapları

Hanefi mezhebinin ortaya çıkış sürecini anlatan Gül, Hanefi mezhebinin Hicri ikinci asrın ortalarında Kufe’de oluştuğunu söyledi. Ebu Hanife ve öğrencilerinin fetvaları ve görüşleri çerçevesinde Hanefi mezhebinin oluştuğunu ifade eden Gül, “Ebu Hanife döneminde Hanefi mezhebi diye bir şey yoktu. Ebu Hanife’den sonra oluşan bir mezheptir. Hanefi mezhebinin belli başlı karakteristik özellikleri vardır. Bunları bilirsek Hanefilerin Kuran, sünnet, kıyas konusundaki görüşlerini de anlayabiliriz. Hanefi fıkhının hadise yaklaşımını oluşturan temel özellikleri ise Kufe merkezli olması; İbn Mesud’un Kufe’ye yerleşmesi; ve kurucu imamlardan sonra özellikle mezhebin önde gelen fakihlerinin muteziliği eğilime sahip olmalarıdır” dedi.

 

Hanefilerin düşüncesi usuldür

 

Hanefi mezhebinin içtihat anlayışının tahriç usulüne dayandığını belirten Gül, “Hanefilerin düşüncesi usuldür. Yani kitap, sünnet, kıyas, icma usul düşüncesi mezhep imamlarının vermiş olduğu fetvalardan hareketle oluşturulmuştur. Ebu Hanife’nin vermiş olduğu fetvalardan hareketle sonraki fakihler tarafından oluşturulmuştur. Yani önce fıkıh oluşturulmuş ondan usul teşekkül ettirilmiştir. Buradaki usul kaideleri mezhep imamlarının verdiği içtihatlardan hareketle oluşturulmuş kaidelerdir” diye konuştu. Hanefilikte, hadis anlayışında metin ve muhteva tahlilinin çok önemli olduğunu ama tek esas olmadığını söyleyen Gül, “Hanefilerde senet tenkiti de vardır. Gerek mezhep imamlarının verdiği içtihat ve fetvalarda gerek bunlardan hareketle oluşturulan usul kaideleri kitaplarında çok derin malumatlar var. Hanefi usul kitaplarında dört başı mamur derli toplu bilgiler vardır” diye konuştu.

 

AKÜ öğretim elemanları ve öğrencilerin katıldığı konferans, soru-cevap ile sona erdi.